مطب یا درمانگاه مکانی است که شما بخش مهمی از روز خود را در آن میگذرانید، بنابراین طراحی داخلی و چیدن وسایل درون این فضا، همچنین رنگهایی که برای وسایل و دیوارها استفاده میشود و نورهایی که در نورپردازی محیط استفاده میکنید در ایجاد روحیهای شاد برای خودتان و بیمارانتان مؤثر است. بیماران معمولاً مدتی را در اتاق ملاقات یا روی یونیت دندانپزشکی در مطب سپری میکنند، بنابراین طراحی محیطی راحت و تمیز میتواند در ارزیابی آنها درباره خدماتی که در مطب شما دریافت میکنند، مؤثر باشد.
به ویژه در این روزها که رقابت بین مطبها و کلینیکهای دندانپزشکی شدید است، بدون شک بیماران مکانی را برای درمان مشکلات دهان و دندان خود برمیگزینند که در آن راحتتر بوده و احساس آرامش بیشتری کنند. علاوه بر این، طراحی محیط داخلی مطبتان با توجه به شرایط روحی خودتان، در حفظ روحیه شاد شما مؤثر خواهد بود و از خستگی و کسالت کار طولانی در یک محیط بسته میکاهد.
تکهتکه کردن فضای مطب
پیش از اینکه برای سروسامان دادن به محیط داخلی مطبتان دست به کار شوید، نخست لازم است تعیین کنید از هر فضایی در مطب خود قرار است برای چه کاری استفاده شود. مثلاً بخشی از فضای مطب به عنوان اتاق انتظار، بخشی برای نصب یونیتها و بخشی برای اتاق کار شما در نظر گرفته میشود. شما باید هر یک از این فضاها را مطابق با استفادهای که قرار است از آن بشود، طراحی کنید.
اگر مطب شما به شکل یک کلینیک است که همزمان چند دندانپزشک در آن مشغول به کارند، باید به حفظ آرامش محیط و پرهیز از شلوغی توجه کنید. در حقیقت به دلیل اینکه رفت و آمد بیماران در این فضا زیاد است و ممکن است روی هر یونیت عمل دندانپزشکی خاصی انجام شود، لازم است این فضا به نحو مناسبی از یکدیگر جدا شوند.
یکی از مواردی که به حفظ آرامش شما در چنین محیطی کمک میکند آن است که مساحت فضا را نسبت به تعداد دندانپزشکانی که همزمان مشغول به کارند در نظر بگیرید و فضای کافی را برای نصب هر یونیت، نشستن و حرکت کردن هر دندانپزشک و دستیار او در نظر داشته باشید. شما میتوانید حتی از پارتیشنبندی برای جدا کردن این فضاها از یکدیگر استفاده کنید.
اگر قرار است در بخشی از مطب کارهای دندانپزشکی اطفال صورت گیرد و یونیت خاصی برای کودکان در نظر گرفته شده است، تلاش کنید این بخش از بخشهای دیگر مطب که مخصوص کارهایی مانند کشیدن و جراحی دندان برای بزرگسالان است، جدا باشد تا دیدن مناظر ترس و اضطراب یا احیاناً صدای وسایل و بیماران، موجب ترس و نگرانی کودک نشود.
تزریق آرامش به یونیت دندانپزشکی
یونیت دندانپزشکی محلی است که بیمار تمام زمان درمان خود را روی آن میگذراند و در عین حال تمام ترس و اضطراب خود از کارهای دندانپزشکی را در این محل تحمل میکند. یونیت دندانپزشکی با انواع وسایل مانند توربین، آنگل، ساکشن، چراغ و … ممکن است برای کودکان یا بزرگسالانی که برای نخستینبار به مطب دندانپزشکی پا میگذارد، دلهرهآور باشد.
بنابراین باید به نحوی طراحی و نصب شود که بیمار در آن احساس آرامش و راحتی کند. شما میتوانید صندلی دندانپزشکی را مقابل پنجره مطب خود قرار دهید. اگر اتاق مطب شما در طبقه همکف و مجاور حیاط است میتوانید از شیشههای قوی استفاده کنید و در باغچه روبهروی این پنجرههای قدی، انواع و اقسام گیاهان سبز و گلها را بکارید.
اگر اتاق شما در طبقهای از ساختمان است که پنجره آن به برگهای درختان باز میشود نیز میتوانید منظرهای سرسبز و آرامشبخش را در برابر چشمان بیمارتان روی یونیت دندانپزشکی بگشایید. ولی ممکن است در مواردی مطب شما در زیرزمین یک ساختمان باشد و اتاقی که قرار است یونیت در آن نصب شود، پنجرهای نداشته باشد؛ در این صورت هم میتوانید در مقابل صندلی دندانپزشکی یک تابلو زیبا و آرامشبخش آویزان کنید.
شما حتی میتوانید آکواریومی با ماهیهای مختلف در مقابل یونیت خود تدارک ببینید. تحقیقات مختلف نشان دادهاند آب و حرکت آرام ماهیها در آن میتواند در کاهش اضطراب و نگرانی بیماران مؤثر باشد.
به عنوان اقدامی دیگر میتوانید هدفونهایی را در اختیار بیمارانتان روی یونیت قرار دهید و در آن موسیقی آرامبخشی را پخش کنید یا اجازه دهید این موسیقی آرام از طریق بلندگوهایی با صدای ملایم در فضای مطبتان پخش شود.
گاهی نصب یک تلویزیون در مقابل یونیت هم میتواند مؤثر باشد، چون گاهی بیماران ذهنشان به برنامهها و تصاویر مشغول و خودبهخود ذهنشان از درد و ترس محیط دندانپزشکی به سوی مسائلی دیگر منحرف میشود.
در اینجا ۴ واحد هست
تاکنون به این مسأله فکر کردهاید که یک مطب دندانپزشکی استاندارد باید دارای چه فضاهایی باشد یا به عبارت دیگر شما باید چه اتاقهایی را در مطبتان در نظر بگیرید.
به طوری کلی هر مطب دندانپزشکی باید مجهز به ۴ فضای کاملاً مجزا از یکدیگر باشد. بخش نخست باید به بیماران مراجعهکننده به مطب دندانپزشکی تعلق گیرد. بیماران محدوده سنی متفاوتی دارند ولی فقط لازم است اتاق انتظار کودکان از بزرگسالان جدا شود. برای اتاق انتظار کودک، شما میتوانید از تصاویر و شخصیتهای مورد علاقه کودکان به شکل پوستر روی دیوارها استفاده کنید یا اسباببازیهایی را برای کودکان در آن قرار دهید.
در این محیط کودکان به دور از محیط پرسروصدا و شکایت بزرگسالان، در کنار همسالان خود خواهند بود و با دیدن همسالانشان که به مطب دندانپزشکی آمدهاند، راحتتر با ترس و نگرانی خود کنار میآیند. بهتر است سرویس بهداشتی جداگانهای برای کودکان و بزرگسالان نیز در نظر گرفته شود. برای منشی مطب که مسؤولیت پذیرش بیماران و بایگانی پروندهها را بر عهده دارد نیز باید فضای مناسبی در نظر گرفته شود.
قسمت پذیرش باید به گونهایی باشد که در یک سمت مراجعین و در سمت دیگر کارکنان مطب قرار گیرند و در عین حال مراجعهکنندگان بتوانند در حالت ایستاده، نشسته (مخصوص افراد ناتوان و کمتوان جسمی) با کارکنان مطب صحبت و فرمهای لازم را پر کنند. فضای سوم فضای درمانی است که شامل اتاق دندانپزشک، لابراتوار و اتاق استریلیزاسیون میشود.
شما میتوانید لابراتوار را خارج از محدوده و در راهروی مطب طراحی کنید یا آن را با یک در از اتاق درمان جدا کنید. برخی دندانپزشکان ترجیح میدهند از یک لابراتوار در سطح شهر استفاده کنند.
بخش آخر از فضای مطب شما مخصوص امور پشتیبانی است که شامل سرویس بهداشت کارکنان و تعویض لباس، آشپزخانهای کوچک برای کارکنان و انبار مواد و وسایل خواهد شد. تلاش کنید برای کنترل عفونت، امکانات شستشوی روپوشها را در همان محیط فراهم کنید تا کارکنان مجبور نباشند لباسها را همراه خود برای شستشو به خانه یا خارج از محیط درمانی منتقل کنند.
بازی رنگ و نور
رنگ، نور و آب میتوانند به شما در ایجاد محیطی شفاف و زنده در مطب کمک کنند. شما باید در درجه اول به این نکته توجه کنید که به چه رنگهایی علاقهمند هستید؟ آیا ترجیح میدهید از رنگهای ملایم برای دیوارها و یونیت استفاده کنید یا از رنگهای انرژیبخشی استفاده کنید که روحیه و شادی را در شما و بیمارانتان القا میکنند.
بدون شک برای طراحی اتاق انتظار کودک استفاده از رنگهای شاد بسیار اهمیت دارد. در انتخاب رنگبندی مطبتان باید به هماهنگی رنگها با یکدیگر دقت داشته باشند. استفاده از رنگهای روشن مانند آبی ملایم یا کرم فضای مطب را وسیعتر جلوه میدهند بنابراین اگر مطب کوچکی دارید که ممکن است دلگیر به نظر برسد، میتوانید از این رنگهای روشن برای دیوارها استفاده کنید.
استفاده از آیینه نیز میتواند به بزرگتر جلوه دادن مطب کمک کند. رنگهای ملایم همچنین میتوانند در آرامش درونی بیماران تأثیر داشته باشند.
بهتر است از یک رنگ برای اتاق انتظار و اتاق درمان استفاده کنید. در این شرایط بیماران قبل از ورود به اتاق درمان با آن رنگ در اتاق پذیرش آشنا شده و انس گرفته و بهتر با محیط کنار خواهند آمد.
شما همچنین میتوانید از یک زمینه رنگی برای اتاق انتظار و اتاق درمان استفاده کنید و فقط درجه تیرگی و روشنایی این رنگ را در دو اتاق، متفاوت در نظر بگیرید.
از استفاده مطلق از نور سفید یا زرد خودداری کنید و با ترکیب این دو رنگ با نصب لامپهای مناسب، نوری شبیه نور روز را به وجود آورید. انتخاب رنگ دندان برای انواع کامپوزیتها و چینیها در این شرایط و در این نور آسانتر و صحیحتر است. همچنین استفاده از گیاهان طبیعی طراوت و تازگی را به کلینیک شما میآورد و در القای حس آرامش مؤثرند