طراحی ویلا ی R01، مسئله ی طراحی در زمینی در جنوب دریاچه ی طالقان بود. موقعیت قرارگیری زمین در شیب به گونه ای است که از سمت شمال، بدون همسایه ی مزاحم، به دریاچه مشرف بوده و از سمت جنوب ۴/۵ متر پایین تر از زمین همسایه خود قرار دارد.
خواسته ی مطلق کارفرما: دید و منظر
اولین و قطعی ترین خواسته ی کارفرمای پروژه، دید بدون مانع در تمام فضاهای ویلا به دریاچه محسوب می شد. هر کدام از فضاهای ویلا، به تنهایی وظیفه ی قاب کردن بخشی از منظره ی ستودنی دریاچه ی طالقان را به عهده دارند. خواسته ی دیگر کارفرما، دو فضای مجزا و تفکیک شده بود که هریک به صورت مستقل و در عین حال در تعامل با یکدیگر قابل استفاده باشند. در حقیقت، به فضایی نیاز داشتیم تا جدا از فضای اصلی ویلا، پذیرای مهمان ها باشد. ویلا قرار است خانه ی دوم یک خانواده، به دور از هیاهوی شهر باشد؛ از طرف دیگر، مهمان نوازی شان اجازه نمی دهد درخواست دوست و فامیل را رد کنند.
در پروژه ی طراحی ویلا ی R01 قرار نیست درختی قطع شود. درختان گردویی که در شمال زمین هستند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. مشکل اصلی اینجاست که این درختان تا حدود زیادی دید به دریاچه را در تراز همکف محدود می کنند. شیب زمین نیز باعث می شود در این تراز، از سمت جنوب نه دید مناسب وجود داشته باشد نه امکان نورگیری. مجموعه ی مسائل طراحی پروژه باعث شد تا سطح اصلی ساختمان تا تراز ۴/۵ متر بالاتر از سطح زمین در نظر گرفته شود.
فاصله گرفتن فضای اصلی از زمین، علاوه بر دید از شمال و نورگیری از جنوب، امکان استفاده از تراز همکف برای فضاهای جانبی مانند پارکینگ و سرایداری را نیز فراهم کرد. جبهه ی شمالی این سطح به واحدی مجزا اختصاص داده شد که به عنوان سوئیت مهمان از آن استفاده خواهد شد.
نسبت درون و بیرون طراحی ویلا
دید و منظر، بخشی از تاثیرگذارترین اهداف این پروژه است که برداشتن مرز بین درون و بیرون را به آن دیکته می کند. از طرف دیگر محرمیت برای فضاهای داخلی، چالش دیگری در این طرح بود. شیب زمین و نوع همسایگی از سمت جنوب، باعث می شد تا برداشتن مرزها در این جبهه حریم فضای داخلی را از بین ببرد. آفتاب بی دریغ طالقان، که در بیشتر روزهای سال تا حدود زیادی آزاردهنده است تا لذت بخش، دلیل دیگری بود تا جداره ی جنوبی ساختمان را به سمت صلب بودن هدایت کند.
نسبت فرم و عملکرد طراحی ویلا
محل قرارگیری زمین پروژه در منطقه ای با باران های موسمی و بارش فراوان برف، الهام گیری از معماری بومی و استفاده حداکثری از فضای داخلی، باعث شد تا بام شیبدار در دستور کار طراحی قرار گیرد. مسئله ی بعدی، انتخاب جهت شیب بام بود. عامل تعیین کننده در جهت و میزان شیب بام، تابش خورشید بود. در حقیقت بام شیبدار در این پروژه از حالت سنتی و بومی خود خارج شده، در راستای استفاده حداکثری از انرژی خورشیدی و مستغنی کردن ویلا از سوخت فسیلی، برق و گاز طبیعی شکل گرفته است.
برروی بام ویلای R01 از دو نوع صفحه ی خورشیدی فتوولتائیک و آبگرمکن خورشیدی استفاده شده تا علاوه بر تامین برق و آب گرم مصرفی، آب گرم مورد نیاز برای سیستم گرمایش از کف ویلا را نیز فراهم کند. استفاده از سیستم انرژی پاک و برطرف شدن نگرانی حاصل از اتلاف انرژی فسیلی، امکان استفاده از سیستم گرمایش از کف برای فضاهای نیمه باز، مانند تراس، را نیز فراهم کرد تا علاوه بر کمک به آب شدن برف، امکان استفاده از آن ها در فصل زمستان را به وجود بیاورد. برای جلوگیری از اتلاف انرژی، دیوارهای ساختمان به صورت دو جداره با یک لایه میانی هوا طراحی و ساخته شدند.
معماری داخلی انعطاف پذیر: فضاهایی با چند عملکرد
معماری داخلی ویلا بر اساس یک فضای باز چند منظوره طراحی شده و شامل دو سالن پذیرایی در طبقه ی اول و نیم طبقه ی دوم، دو اتاق خواب در طبقه ی اول، یک فضای کتابخانه، آشپزخانه ی اصلی در طبقه ی اول و یک آشپزخانه کوچک در نیم طبقه ی دوم است. با توجه به نوع کاربری ویلا، نیاز کارفرما و محدودیت های زمین، فضا به گونه ای انعطاف پذیر طراحی شده اند که امکان استفاده ی چند منظوره از آن ها فراهم شود. نشیمن نیم طبقه ی دوم و همچنین سوئیت، به تخت های تاشو و پارتیشن های دیواری مجهز هستند تا هنگام نیاز تبدیل به فضاهای خواب تفکیک شده با محرمیت بصری شوند.
مشخصات :
نام: ویلای R01
آدرس پروژه: البرز، طالقان، کلوندر، کوی باران
شرکت مشاور: مهرازان طرح ایماژ
معماران: علی محمد خاکبازان، گلشن نورسته فر، نیلوفر خدابنده لو
تیم طراحی: رامین حاج رضایی، سهند خدابنده لو، مینو سلیمانی، مجتبی علیرضالو، امیرحسین آزادگانی، شیدا بیکی اشکذری، زینب فهیمی، حمیدرضا باقرزاده
تاریخ: ۱۳۹۵
مساحت زمین: ۸۳۰ مترمربع
مساحت ساخته شده: ۵۷۰ مترمربع
طراحی منظر: مهرازان طرح ایماژ
نوع: مسکونی
عکاس: حسین فراهانی
کارفرما: آقای مومنی
متریال: سیمان، اپوکسی Z90، رنگ نما (پوشش نما)، سنگ (کفپوش فضاهای خارجی)، چوب پلاست (محوطه و آلاچیق)
هزینه ساخت: ۱۳,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال
