تحلیل فصای شهری نام مطلبی ست که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.استان لرستان با وسعت ۲۸۰۶۴ کیلومتر مربع ، ۷/۱ درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده
و در غرب ایران و در بخش کوهستانی سلسله جبال زاگرس قرار دارد وجود آن از شمال به شهرستانهای نهاوند و ملایر از استان همدان ، اراک ، خمین (از استان مرکزی) از شرق به شهرستان گلپایگان از اصفهان ، از جنوب به شهرستانهای اندیمشک ، دزفول از خوزستان و از غرب به شهرستانهای دره شهر ، اسلام آباد و هرسین (از استانهای ایلام و کرمانشاه ) محدود است .
لرستان بین ۴۶ درجه و ۵۱ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۲ درجه و ۳۷ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی واقع شده است . بیشترین طول استان از غرب به شرق با مساحتی بالغ بر ۴/۳۳۸ کیلومتر و حداکثر عرض آن از شمال به جنوب حدود ۶/۲۰۱ کیلومتر می باشد .
جغرافیای تاریخی :
اقوام مهاجر در هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد در کوهساران زاگراس اسکان یافتند و سرانجام سرزمین بین النهرین را تصرف کردند . نام طایفه هایی که در زاگرس سکونت داشتند.
در آُثار بر جای مانده از سارگن پادشاه مقتدر آکد (۲۰۳۰-۲۰۴۸ ق.م) آمده است به استثنا کتیبه های بابلی آِوری و عیلامی ساکنان دامنه های کوهساران زاگرس طایفه هایی مانند لولویی و مانایی ها تردید دارند اما شواهد تاریخی نشان می دهد کاسی ها در سال ۱۶۰۰ قبل از میلاد در لرستان کنونی می زیستند و حکومت آنها در شمال شرق لرستان تا اطراف همدان توسعه یافت .
این قوم در هزارها دوم پیش از میلاد در بابل نفوذ کرده اند ، از حمورابی شکست خورده اند اما عاقبت در بابل مستقر شدند و دومین سلسله شاهان بابل را تأسیس کردند انقراض کاسیان در هزاره دوم پیش ازمیلاد با یورش دولت مقتدر عیلام صورت گرفت در نتیجه کاسی ها به زاگرس عقب نشسته و خراجگزار شدند و آنها دربرابر توسعه طلبی ، آشوری ها در مناطق شرقی مانند سدی مقاومت کردند .
در دوره ساسانیان پشت کوه و پیشکوه را شخصی از خاندان معروف هوفوان اداره می کرد . آخرین فرماندهی این خاندان همان هرمزان بود که به اسارت سپاهیان عرب درآمد . عرب ها در سال ۱۶ قمری نهاوند و قسمت جنوب لرستان ضمیمه را نیز به تصرف خود درآوردند .
در سال ۲۲ هجری قمری هنگامی که عمر سرزمین های گرفته شده را در میان لشکریان کوفه و بصره تقسیم می کرد . لرستان ضمیمه حوزه کوفه شد . و از آن پس جزه ایالت جبال (عراق عجم) درآمد و تا میانه سه چهارم هجری ، حکمرانی این منطقه یا از بغداد یا از کوفه تعیین می شد.
در همین قرن حسنویه گرد این منطقه را به تصرف خود در آورد و خاندان او تا سال پانصد هجری قمری بر لرستان تسلط داشتند .
مقارن استیلای مغول بر اسران ، لرستان به دو قسمت لربزرگ مغول بر ایران ، لرستان به دو قسمت لر بزرگ ، لر کوچک تقسیم شد هر یک از این دو قسمت از پیش از استیلای مغول تا مدت زمانی پس از انقراض ایل خاندان امرای نیمه مستقل داشتند .
اتابکان لر بزرگ اصلاً از گردان شام بودند که از حدود نیمه قرن هشتم هجری از راه آذربایجان رهسپار ایران شدند و در حدود اشترانکوه و جلگه های شمالی آن اسکان گزیدند .
تعریف مفهوم شهر:
بخش اول :
شرایطی که یک شهر به غیر شهر تبدیل میشود.
۱_۱_شهر خرم آباد بدلیل قرار گیری موقعیت جغرافیایی وآب وهوایی از قدیم الایام محل مناسبی برای سکونتگاهای اولیه بوده (وجود غارهای متعددی که به وسیله انسانهای پیش از تاریخ اشغال گردیده واز آثار بجا مانده در غارهای اطراف شهر)و انسانها بتدریج آنرا تبدیل به شهرکرده.
و از بافت قدیمی شهر گسترش پیدا کرده وکم کم ساختمانهای زیادی به بافت شهر اضافه شده است واجتماعهای زیستی بر پایه قوم ونژاد شکل گرفته است.
۱_۲_ مردم مجتمع زیستی از یک نژاد همگون می باشند در شهر خرم آباد اکتریت مردم ازنژاد لر هستندواز طایفه های گوناگون می باشند. ضمنأ بعضی از دانشمندان زبان‌شناس اظهار داشتند که تعداد کمی از نام‌های امرای کاسی که در ناحیه زاگرس زندگی میکردند .
در کتیبه‌های بابلی و آشوری خوانده شده واین اسامی بزبان آریایی است. درنتیجه این فرض پیش آمد که «کاسی‌ها» مردمی آریایی‌نژاد بوده‌اند که در اواخر هزاره‌سوم پیش از میلاد از تنگه قفقاز بسوی کوههای زاگرس سرازیر شدند و به گله‌داری مشغول گردیدند.
بررسی طرح هادی خرم آباد:
اکثر شهرهای استان لرستان مانند بسیاری از شهرهای ایران دارای رشدی نسبی و خودرو بوده به ویژه به علت قرارگیری در اراضی کشاورزی حاصلخیز دارای ابعادی محدود می‌باشند.
گرچه تحولات اخیر مناسبات تولیدی را اندکی متحول نموده ولی کالبد و قالب شهری با تحولات فوق هماهنگ نبوده و این تضاد موجب تاثیرگذاری هر یک بر دیگری است.
مانند وجود راههای باریک و عبور اجباری اتومبیل از میان آنها یا کم بودن سطح خدماتی شهر با توجه به عدم هماهنگی رشد شهر با گسترش بافتهای مسکونی. طرح هادی شهر خرم آباد قبل از سال ۱۳۷۰ ارائه شده است.
– اهداف طرح:
هدف طرح تنظیم ویژگیهای کالبدی شهر در ده سال آینده بوده، به نحوی که کلیه فعالیتهای فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی ساکنین شهر را تسهیل نماید و رابطه انسانی و احساسی و روانی مناسب و دلپذیری بین ساکنین و محیط زیستشان به وجود آورد و در نهایت باعث سعادت و رفاه آنان گردد
۳-بررسی تئوری کوین لینچ:
بر اساس نظریه کوین لینچ سیمای شهر را بر مبنای عوامل جسمی شهر می توان بر اساس پنج عامل استوار دانست، «راه»، «لبه»، «گره»، «نشانه» و «منطقه».
راه عامل حرکت است . راه ممکن است پیاده رو، جاده و خطوط راه آهن باشد. اینها مهمترین عوامل در تصویر شهر هستند. مردم در حالی که در شهر حرکت می کنند به مشاهده آنها می پردازند و در امتداد راه ها است که عوامل محیطهای گوناگون قرار می گیرند و با یکدیگر وابستگی و ارتباط می یابد.
راه ها در خرم آباد شامل خیابانهای باریک و شیبدار میباشد ودر دو طرف خیابان درختان سر سبز چنار احاطه شده که تصویر زیبایی را در ذهن بیننده نقش می بندد . بعضی ازنقاط که به رودخانه میرسیم بوسیله پل هایی که دو طرف رودخانه را به هم وصل میکند راهها شکل می گیرد.
۳-۴- محله :
محله ها قسمتهایی از شهر هستند که دست کم میان اندازه یا بزرگ باشند. باید واجد دو بعد باشند تا ناظر احساس کند وارد آن شده است. اجزای آن به سبب خصوصیات مشترکی که دارند کاملا شناختنی هستند و همواره می توان سیمای محله ها را از درون آنها تمیز داد و اگر از خارج مرئی باشند در یافتن نقاط مختلف از خارج نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
بسیاری از مردم ساختمان شهر را یا به راه ها و یا به محله های آن در ذهن مجسم می کنند، بسته به آنکه کدام یک موثرتر و بارزتر به دیده آید. البته این امر نیز، همبستگی به افراد و همبستگی به شهرهای مختلف دارد.
۴-بررسی نظریه‌های ساختار شهر:
بررسی چگونگی شکل گرفتن و رشد خرم آباد و تاثیر گذشت زمان بر توسعه و گسترش شکل شهر:
۴-۱-براساس نظریه اول (شهرهای متحدالمرکز ):
شهر خرم آباد به هیچ عنوان نمی‌تواند یک شهر متحدالمرکز باشد. زیرا در این شهر هیچ نقطه یا هسته مرکزی خاص وجود ندارد و خیابانها و مسیرهای تردد همگی اصلی به صورت خطی شمالی-جنوبی می‌باشندومسیر های فرعی اکثرا شرقی-غربی یا در میان بافتهای محلات نیز مسیرها شکل نامنظم به خود می‌گیرند . در حالیکه خرم آباد هیچ یک از ویژگیهای مذکور را ندارد.
۴-۲- براساس نظریه دوم ( شهرهای قطاعی):
خرم آباد یک شهر قطاعی نیز نمی‌باشد. زیرا همانگونه که ذکر شددارای یک هسته مرکزی نیست.قطاعی نبودن ساختار شهر خرم آباد به این علت است که فرم تردد در این شهر به صورت خطی است و مساحت زیادی از شهر در کنار رودخانه و کوهها قرار دارد.
درحالیکه شهرهای قطاعی اکثرا جزء شهرهای صنعتی هستندکه به علت فرم تردد و دور بودن از رودخانه و برای ایجاد شرایط مناسب درآمد شکل گرفته‌اند.
فهرست:
معرفی اجمالی شهر
تعریف شهروبررسی دوازده عامل آن
بررسی طرح جامع شهر
بررسی تئوری کوین لینچ
بررسی نظریه‌های ساختار شهر
فایل فضای شهری شامل ۳۷ اسلاید میباشد.
دانلود مستقیم از سایت میهن بنا:
