دانلود رساله بررسی تاثیرات دوره گذر از سنت به مدرن(نوگرایی)در شکل گیری معماری مسکونی شیراز و تزیینات وابسته به آن(دوره پهلوی دوم)

چکیده
از زمانی که فرهنگ غرب وارد معماری درونگرای ایرانی شد، معماری مدرن ایرانی شکل گرفت. بناها در همۀ حوزه ها و دسته بندی های ساختمانی از درون به بیرون چرخش داده شدند. این گردش به طور بنیادین بر دیگر عناصر معماری ایران از جمله تزیینات و مباحث خرد و کلان در حوزۀ معماری و شهرسازی نظیر خیابان ها، کوچه ها، پنجره ها و نماها و به عبارتی فضاهای تازه و نوین تأثیر گذاشت. در ایران تمایل به نوسازی در دوران قاجار آغاز، در دوران پهلوی اول شدت و در دوران پهلوی دوم تثبیت و در سراسر کشور فراگیر گردید. دورۀ پهلوی دوم نقطۀ عطف مدرنیسم در ایران است. در این دوره می توان از نوعی تحول سخن گفت که در آن تلاش می شد تا جامعۀ سنتی ایران به جامعه ای مدرن با الگوی غربی تبدیل شود. در این ارتباط گسترش شهرنشینی و سازمان های نوپدید و ملزومات وابسته به آن از جمله رشد طبقۀ متوسط نوین در اولویت قرار داشت.
تأثیرات نوگرایی بر معماری مسکونی دورۀ پهلوی دوم شیراز و تزیینات وابسته به آن در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. روش به کار رفته توصیفی ـ تحلیلی است یعنی به تشریح و تبیین دلایل شکل گیری این وضعیت و چگونگی آن پرداخته است. همچنین با تحلیل داده ها، گونه شناسی جهت شناخت کامل تر و جامع تر خانه های پهلوی دوم شیراز صورت پذیرفته است.
تقسیم بندی فضای پر و خالی خانه، چهار گونۀ پُر، نیمه پُر، میان پُر و دو بر پُر در پلان های کاربری مسکونی این دوره داده است. همچنین محور دسترسی خانه ها به صورت مستقیم، شکسته و منقطع بوده که فضاهای خصوصی و عمومی در اطراف آنها پراکنده و متمرکز هستند. نماهای خانه های این دوره به صورت مکعب هایی ساده و فاقد تزیین است. مهمترین عنصر تزیینی به کار رفته در نما قاب های مورد استفاده جهت تزیین در است که برخی خانه ها فاقد آن است و برخی دیگر دارای قاب ساده یا ترکیبی هستند.

فهرست مطالب

۱ـ فصل اول :کلیات تحقیق
۱ـ۱٫ طرح تحقیق
۱ـ۱ـ۱٫ مقدمه و طرح مسأله
۱ـ۱ـ۲٫ سئوالات تحقیق
۱ـ۱ـ۳٫ فرضیه تحقیق
۱ـ۱ـ۴٫ هدف تحقیق
۱ـ۱ـ۵٫ ضرورت تحقیق
۱ـ۱ـ۶٫ نوع و روش انجام تحقیق
۱ـ۱ـ۶ـ۱٫ روش و ابزار گردآوری اطلاعات
۱ـ۱ـ۶ـ۲٫ جامعۀ آماری
۱ـ۱ـ۶ـ۳٫ تعداد نمونه
۱ـ۱ـ۶ـ۴٫ روش نمونه گیری
۱ـ۱ـ۶ـ۵٫ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
۱ـ۱ـ۷٫ طرح کلی نگارش
۱ـ۲٫ پیشینۀ تحقیق
۱ـ۳٫ روش شناسی
۲- فصل دوم :ورود مدرنیسم به ایران
مقدمه
۲ـ۱٫تعریف مدرنیته
۲ـ۱ـ۱٫ تاریخچۀ مفهوم مدرن و مدرنیته
۲ـ۲ـ۲٫ شاخصه های مدرنیسم
۲ـ۲٫ رویکرد مدرنیسم به تزیین
۲ـ۳٫ معماری مدرن و شاخصه های آن در جهان
۲ـ۳ـ۱٫ تأثیرات مدرنیته بر تزیینات معماری
۲ـ۳٫ سرچشمه های ورود مدرنیته به معماری ایران
۲ـ۳ـ۱٫ دوران قاجار
۲ـ۳ـ۲٫ مدرنیته و دوران پهلوی اول
۲ـ۳ـ۲ـ۱٫ بررسی اوضاع اجتماعی تاثیر گذار بر ساختار معماری پهلوی
۲ـ۳ـ۳٫ مدرنیته و دوران پهلوی دوم
۲ـ۳ـ۳ـ۱٫ بررسی اوضاع اجتماعی تاثیر گذار بر ساختار معماری پهلوی دوم
۲ـ۴٫ ورود مدرنیسم به معماری
۲ـ۴ـ۱٫ معماری دورۀ قاجار
۲ـ۴ـ۲٫ معماری دورۀ پهلوی اول
۲ـ۴ـ۳٫ معماری دورۀ پهلوی دوم
۳- فصل سوم: سیر تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شیراز و تأثیر آن بر گسترش کالبدی شهر(اواخر قاجار تا انتهای پهلوی دوم)
مقدمه
۳ـ۱٫ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تأثیرگذار بر گسترش کالبدی شهر
۳ـ۱ـ۱٫ بستر فرهنگی شیراز در عصر قاجار
۳ـ۱ـ۲٫ بستر فرهنگی شیراز در عصر پهلوی اول
۳ـ۱ـ۲ـ۱٫ نخستین دورۀ توسعۀ شهری شیراز
۳ـ۱ـ۳٫ بستر فرهنگی شیراز در دوران پهلوی دوم
۳ـ۱ـ۳ـ۱٫ دومین دورۀ توسعۀ شهری شیراز
۳ـ۱ـ۳ـ۲٫ سومین دورۀ توسعۀ شهری شیراز
۳ـ۲٫ معماری مسکونی شیراز
۳ـ۲ـ۱٫ دورۀ پهلوی اول
۳ـ۲ـ۲٫ دورۀ پهلوی دوم
۳ـ۳٫ مسکن و طبقه متوسط، مفهوم طبقه متوسط جدید و مؤلفه های مرتبط با آن
۳ـ۳ـ۱٫ تعریف طبقه متوسط
۳ـ۳ـ۴٫ افزایش شمار طبقۀ متوسط جدید در دورۀ پهلوی دوم
۴- فصل چهارم: خانۀ ایرانی
مقدمه
۴ـ۱٫ تعاریف خانه و مسکن و مفاهیم خانۀ ایرانی
۴ـ۱ـ۱٫ تعریف خانه
۴ـ۱ـ۳٫ مفهوم خانه در معماری ایرانی
۴ـ۲٫ اصول معماری مسکونی ایرانی
۴ـ۲ـ۱٫ مردمواری:
۴ـ۲ـ۲٫ پرهیز از بیهودگی:
۴ـ۲ـ۳٫ نیارش:
۴ـ۲ـ۴٫ خودبسندگی:
۴ـ۲ـ۵٫ درونگرایی:
۴ـ۳٫ شاخصه های کالبدی خانه ایرانی
۴ـ۳ـ۱٫ تکثر و تنوع فضایی:
۴ـ۳ـ۲٫ تدریج گذر از یک فضا به فضای دیگر(اصل سلسله مراتب فضایی):
۴ـ۳ـ۳٫ انعطاف پذیری:
۴ـ۳ـ۴٫ هندسه و تناسبات:
۴ـ۳ـ۵٫ مرکزیت:
۴ـ۳ـ۶٫ گونه گونی فضا از نظر درجۀ پوشیدگی:
۴ـ۴٫ معرفی تصویری اجزای خانۀ سنتی ایرانی
۴ـ۵٫ نحوۀ قرارگیری اجزای خانۀ سنتی ایرانی
۴ـ۵ـ۱٫ سردر ورودی
۴ـ۵ـ۲٫ هشتی
۴ـ۵ـ۳٫ راهرو ـ دالان
۴ـ۵ـ۴٫ حیاط(میانسرا)
۴ـ۵ـ۵٫ جبهۀ شمالی
۴ـ۵ـ۶٫ جبهۀ غربی
۴ـ۵ـ۷٫ جبهۀ شرقی
۴ـ۵ـ۸٫ جبهۀ جنوبی
۴ـ۶٫ معرفی خانه های سنتی شیراز تا اواخر قاجار
۴ـ۶ـ۱٫ ویژگی های خاص معماری خانه های سنتی شیراز
۴ـ۶ـ۲٫ بررسی تصویری شاخصه های کالبدی خانه های سنتی شیراز تا اواخر قاجار
۴ـ۶ـ۲ـ۱٫ خانه های سنتی و طبیعت
۴ـ۶ـ۲ـ۲٫ تنوع فضایی در خانه های شیراز
۴ـ۶ـ۲ـ۳٫ انعطاف پذیری خانه های شیراز
۴ـ۶ـ۲ـ۴٫ سلسله مراتب فضایی در خانه های شیراز
۴ـ۶ـ۲ـ۵٫ محل قرارگیری حیاط در خانۀ ایرانی
۴ـ۷٫ تزیینات ورودی خانه های سنتی دورۀ قاجار
۴ـ۷ـ۱٫ ورودی به سبک سنتی
۴ـ۷ـ۲٫ ورودی به سبک تلفیقی
۴ـ۸٫ تحول خانه های مسکونی
۴ـ۸ـ۱٫ برونگرایی
۴ـ۹٫ خانه های جدید شیراز در دورۀ پهلوی دوم
۴ـ۹ـ۱٫ معرفی اجزای خانه های مدرن شیراز
۴ـ۹ـ۱ـ۱٫ ورودی(درآیگاه) یا درون شو
۴ـ۹ـ۱ـ۲٫ رختکن
۴ـ۹ـ۱ـ۳٫ راهرو
۴ـ۹ـ۱ـ۴٫ سرسرا (فرانسوی:
۴ـ۹ـ۱ـ۵٫ اتاق
۴ـ۹ـ۱ـ۵ـ۱٫ اتاق پذیرایی
۴ـ۹ـ۱ـ۵ـ۲٫ اتاق ناهارخوری(غذاخوری)
۴ـ۹ـ۱ـ۵ـ۳٫ اتاق خواب
۴ـ۹ـ۱ـ۶٫ ایوانچه (فرانسوی: بالکن
۴ـ۹ـ۱ـ۷٫ مهتابی/ بهارخواب(فرانسوی: تراس
۴ـ۹ـ۱ـ۸٫ حیاط
۴ـ۹ـ۱ـ۹٫ مستراح
۴ـ۹ـ۱ـ۱۰٫ حمام
۴ـ۹ـ۱ـ۱۱٫ انباری
۴ـ۹ـ۱ـ۱۲٫ پادیاو(فرانسوی:پاسیو
۴ـ۹ـ۱ـ۱۳٫ نورگیر
۴ـ۹ـ۱ـ۱۴٫ حیاط خلوت
۴ـ۹ـ۱ـ۱۵یستکد
۴ـ۹ـ۱ـ۱۶٫ باریک سازی
۴ـ۹ـ۲٫ بررسی تصویری شاخصه های کالبدی خانه های مدرن شیراز در دوران مدرن(پهلوی دوم)
۴ـ۹ـ۲ـ۱٫ خانه های جدید و طبیعت
۴ـ۹ـ۲ـ۲٫ تنوع فضایی در خانه های جدید
۴ـ۹ـ۲ـ۳٫ انعطاف پذیری خانه های جدید
۴ـ۹ـ۲ـ۴٫ سلسله مراتب فضایی در خانه های جدید
۴ـ۹ـ۲ـ۵٫ محل قرارگیری حیاط در خانه های جدید
۴ـ۱۰٫ تزیینات ورودی خانه های مدرن پهلوی دوم
۵- فصل پنجم: گونه شناسی نقشه های کاربری مسکونی در معماری شیراز
مقدمه
۵ـ۱٫ شناختی مجدد : بررسی اجزا حذف و اضافه شده خانه ایرانی
۵ـ۴٫ نقش طبقه متوسط جدید شیراز در تحولات الگوی مسکن و شکل گیری کاربری مسکونی جدید
۵ـ۵٫ گونه شناسی کاربری مسکونی بر مبنای تحول الگوی سکونت
۵ـ۵ـ۱٫ تعریف گونه و تیپ و مفاهیم مرتبط با آن
۵ـ۵ـ۱ـ۱٫ تعریف گونه
۵ـ۵ـ۱ـ۲٫ تعریف تیپ
۵ـ۵ـ۱ـ۳٫ تعریف گونه شناسی
۵ـ۵ـ۲٫ رهیافتی به گونه شناسی مسکونی شیراز پهلوی دوم
۵ـ۵ـ۲ـ۱٫ گونه شناسی پلان
۵ـ۵ـ۲ـ۱ـ۱٫ گونه شناسی خانه بر اساس نحوۀ قرارگیری فضای باز، نیمه باز و بسته
۱ـ گونۀ الف : تمام پُر
۲ـ گونۀ ب : نیمه پُر
۳ـ گونۀ ج : میان پُر
۴ـ گونۀ د : دو بر پُر
۵ـ۵ـ۲ـ۱ـ۲٫ گونه شناسی براساس نحوۀ دسترسی
۱ـ گونه الف : محور مستقیم
۲ـ گونۀ ب: محور شکسته
۳ـ گونۀ ج: محور منقطع
۵ـ۵ـ۲ـ۱ـ۳٫ گونه شناسی براساس نحوۀ قرارگیری فضا حول محور دسترسی
۱ـ گونه الف: تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور مستقیم
۲ـ گونه ب: تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور شکسته
۳ـ تمرکز و پراکندگی فضاها در اطراف محور منقطع
۵ـ۵ـ۲ـ۲٫ گونه شناسی نما
۵ـ۵ـ۲ـ۲ـ۱٫ گونه شناسی خانه براساس چگونگی ترکیب اجزای ورودی
۱ـ گونه الف : فاقد قاب
۲ـ گونه ب: قاب ساده
۳ـ گونه ج: قاب ترکیبی
۶- فصل ششم: نتیجه
منابع و مأخذ