کاخ گلستان، نگین کاخهای پایتخت
مجموعه کاخ گلستان، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران، محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهنترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران می باشد. سابقه تاریخی ارگ سلطنتی به روزگار صفویه باز می گردد. بخشهای مختلف این مجموعه در حال حاضر شامل ایوان تخت مرمر، خلوت کریم خانی، اتاق موزه (تالار سلام) و حوضخانه آن، تالار آینه، تالار عاج یا سفره خانه، تالار برلیان یا سفره خانه، تالار برلیان یا تشریفات، ساختمان کتابخانه، عمارت شمس العماره، عمارت بادگیر و حوضخانه وسیع آن، تالار الماس، کاخ ابیض و چادر خانه می باشد.
کاخ گلستان مجموعهای از بناهاست که در میدان ارگ تهران واقع است. بناهای این کاخ در زمانهای مختلف ساخته شدهاند. نام آن از تالار گلستان واقع در عمارت خروجی گرفته شدهاست. کاخ گلستان در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در پنوم پن، پایتخت کامبوج، در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید. این اثر شانزدهمین اثر ایرانی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای میگیرد. کاخ گلستان فضایی از ارگ سلطنتی تاریخی بوده است.
از جمله اتفاقات مهم در این بنا می توان به تاجگذاری پادشاهان قاجار از جمله احمدشاه بر تخت مرمر، مظفرالدین شاه قاجار در عمارت بادگیر، گشایش مجلس یکم در ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ ق با حضور شاه در اتاق برلیان عمارت گلستان، تاجگذاری رضاشاه در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ ش در تالار سلام و تاجگذاری محمدرضا پهلوی در تالار سلام اشاره کرد.
عمارت مسعودیه ،بهشتی در منطقه قدیمی تهران
اواخر شهریور ماه ۱۳۹۰ بود که به ناگهان نام ساختمان گمنام خیابان اکباتان، به خبرگزاریهای پرمخاطب راه یافت. واسطۀ این شهرت، برگزاری پانزدهمین جشن خانه سینما در عمارت مسعودیه تهران بود. در آن شب حیاط مقابل عمارت دیوانخانه گوش تا گوش پر از هنرمندان و هنردوستانی بود که جز شرکت در گردهمایی بزرگداشت رویدادی سینمایی، جنب و جوشی بیسابقه به عمارت بیسر و صدا و تاریخی مسعودیه بخشیده بودند.
عمارت مسعودیه مربوط به مسعود میرزا، ملقب به ظل السلطان، فرزند ناصرالدین شاه در سال ۱۲۹۵ قمری بنا شده است. این بنا در محله دولت تهران قدیم قرار دارد که در حال حاضر بخشهایی از آن در خیابان اکباتان و ملت فعلی واقع شده است. این عمارت در زمینی به وسعت ۴۰۰۰ مترمربع بنا شده و در حال حاضر در اختیار سازمان میراث فرهنگی می باشد و به عنوان یکی از مراکز دیدنی تهران این روزها به همه پیشنهاد می شود.
کاخ موزه سعدآباد، یک تیر و چند نشان
مجموعه کاخ سعد آباد که امروزه به عنوان موزه از آن استفاده می شود، در شمالی ترین، بلندترین و خوش آب و هوا ترین بخش تهران در مساحتی در حدود ۴۰۰ هکتار واقع شده است. این مجموعه دارای جنگل طبیعی، چشمه سار، باغستان، گلخانه و خیابان پوشیده از گل و درخت است. در این مجموعه، حدود ۱۴ کاخ با تاسیسات جنبی گوناگون ساخته شده است. هر یک از این کاخ ها با مساحتی زیاد و با انواع امکانات تفریحی مانند استخر، مرداب، زمین های بازی و باغ در اختیار یکی از نزدیکان شاه بوده است.
سعدآباد در دوره قاجار بنا شد و سکونتگاه تابستانی (ییلاق) شاهان این سلسله بوده است. پس از کودتای ۱۲۹۹ و تصرف آن توسط خاندان پهلوی، بناها و عمارتهای متعددی در آن ساخته شد که بالغ بر ۱۸ کاخ در ابعاد مختلف میشوند. هر یک از بناها محل سکونت یکی از افراد دودمان پهلوی بوده است. محمدرضا پهلوی نیز در دهه ۱۳۵۰ در این مکان سکنی گزید. قدیمیترین کاخ این مجموعه، کاخ (کوشک) احمدشاهی بودهاست، که در دوران اوایل سلطنت او، ساخت آن به پایان رسیدهاست. جدیدترین کاخ این مجموعه نیز کاخ لیلا پهلوی میباشد که متعلق به کوچکترین دختر محمدرضا پهلوی بودهاست.
پس از پیروزی انقلاب ۵۷ این مجموعه به شکل موزه درآمد ولیکن کاخ فعلی ریاست جمهوری در جوار این مجموعه قرار دارد. از کاخ ملکه مادر نیز که متعلق به ارگان ریاست جمهوری است برای پذیرایی از مهمانان خارجی استفاده میشود.
بازدید از کاخ موزه سعدآباد مصداق یک تیر و چندنشان است چرا که ۱۳موزه درون این مجموعه وجوددارد، که میتوان به فراخور سلیقه از آن بازدید کرد موزه هایی همچون، موزه ملل،نظامی،چهره های ماندگار و…
باغ مستوفی الممالک و انعکاس نورهای رنگی
باغی ایرانی که از باغ های زمان قاجار محسوب می شود و متعلق به مستوفی الممالک می باشد. وجود گونه های گیاهی و درختان چنار، از ویژگی های بارز این باغ می باشد. این باغ با مساحت ۳۲ هزار متر مربع در ده ونک واقع شده است. انعکاس نور از میان شیشه های رنگین پنجره های اتاق ها و ایوان خانه قدیمی باغ، حال و هوای گذشته های دور را برای هر کسی تداعی می کرد. این اثر در تاریخ ۲۵ خرداد ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سردر باغ ملی، نماد تاریخی تهران قدیم
سردر باغ ملی طی سالهای ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ هجری شمسی، به عنوان دروازه ورود به میدان مشق، که محوطهای نظامی و در اختیار قشون بود، احداث شد. مدتی پس از ساخت دروازه، فکر ایجاد اولین باغ عمومی شهر تهران به نام باغ ملی، در اراضی داخل میدان مشق، مطرح و طرح آن تهیه شده و به اجرا درآمد و نام دروازه میدان مشق به سردر باغ ملی تغییر یافت.
باغ ملی چند سالی بیشتر به جا نماند و در محوطه آن وزارت امور خارجه، کتاب خانه ملی و موزه ایران باستان را ساختند. اما نام این باغ بر سردر میدان مشق باقی ماند و مردم سردر باغ ملی را به عنوان نماد تاریخ معاصر تهران و معماری خاص تهران قدیم می شناسند.