خانه ملک التجار یزد که به تازگی عملیات مرمت آن پایان یافته است، چندی پیش توسط گروه هتل های زنجیره ای مهر خریداری شد. هتل تاریخی ملک التجار به عنوان اولین هتل خشت خام در جهان شناخته شده است.
خانه خشتی در حدود ۳۰۰سال قبل در یکی از بازارهای مهم در بافت تاریخی شهر یزد ساخته شده است و متعلق به خاندان ملک التجار است.مدخل خانه به اسلوب روزگار خود دارای کوچه ای دراز و باریک با دیوارهای بسیار بلند میباشد وچهار نسل از این خاندان در آن زندگی کرده اند.خانه ملک التجار در دو طبقه وپبرامون حیاط مستطیل شکلی بنا شده است. از نظر تاریخ نگاری بنا تا پیش از این از گونه خانه های قاجاری در یزد شناخته میشد، ولی بر اساس کشفیات جدیدی که اخیرا در پی لایه برداری در حین مرمت از روی اندودهای حیاط بدست آمد تاریخ ساخت آن بر اساس کتیبه کشف شده تا عصر صفوی و به تاریخ ۱۱۰۶ ه.ق به عقب برگشته است و از این جهت از اهمیت بسیار زیادی در تاریخ نگاری بناها در شهر یزد و کلا در تاریخ معماری ایران برخوردار شده است.
ورود به عمارت از طریق سردر ودالان طویلی صورت می گیرد .حوضی کشیده در میانه حیاط واقع شده که در دوسوی آن دو باغچه کوچک قرار دارد. روی حیاط توسط چادر پوشانده شده است تا در روز های بسیار گرم و یا سرد نیز حیاط بیشتر قابل استقاده باشد.
در چهارسوی حیاط اتاقها و تالارهایی با پنجره های قدیمی بسیار دیدنی که به سوی حیاط گشوده می شوند قرار دارند واتاقها وتالارها در هر سوی حیاط برای فصل خاصی استفاده می شده اند. هم اکنون این هتل دارای شانزده اتاق دو تخته و چهار اتاق یک تخته و سه اتاق سه تخته است.
از نظر تزئینات داخلی این بنا یکی از شاهکارهای معماری دوران قاجاریه در یزد به شمار میرود.این خانه دارای تزئینات دل انگیز و روح نوازی است که نقاشی دیوارها با رنگهای طبیعی,راویزهای آبطلاکاری شده وطاقنماها از آن جمله است. نگارگر این تزئینات هنرمندی بوده است شیرازی و همچنان که مشهود است این بنا از حیث شیوه واسلوب کار ونقاشی های آن با نارنجستان شیراز همانند است.یکی از مهم ترین ویژگی های این هتل داشتن اتاقهای خاص میباشد که میتوان به اتاق آینه و اتاقهایی بانقاشی های بسیار زیبا و ماهرانه اشاره کرد که مرحوم ملک التجار این اتاقها را برای همسرانش توسط نقاشان شیرازی در حدود ۲۰۰ سال پیش ساخته است .
